Veiligheid op de bouwplaats is geen keuze, maar een verplichting. Elk jaar gebeuren er ongelukken die voorkomen hadden kunnen worden. Door de basisregels te volgen, bescherm je jezelf en je collega’s. Dit artikel geeft je een duidelijk overzicht van de belangrijkste veiligheidsvoorschriften die elke bouwvakker moet kennen en toepassen.
De absolute basis
Hoofdbescherming
Draag altijd een goedgekeurde helm, zelfs bij korte inspecties. Een helm beschermt tegen vallende voorwerpen en stoten. Vervang je helm na een harde klap of na vijf jaar gebruik. Een beschadigde helm biedt geen goede bescherming meer.
Voet- en handbescherming
Veiligheidsschoenen met S3-norm zijn verplicht op elke bouwplaats. Ze beschermen tegen vallende voorwerpen en scherpe materialen. Kies handschoenen die passen bij je werk. Gebruik snijvaste handschoenen bij scherp gereedschap en hittebestendige bij laswerk.
Oog- en gehoorbescherming
Draag een veiligheidsbril bij alle slijp-, zaag- en boorwerkzaamheden. Kleine deeltjes kunnen ernstige oogschade veroorzaken. Gehoorbescherming is verplicht vanaf 80 decibel. Langdurige blootstelling aan hard geluid beschadigt je gehoor blijvend.
De grote risico’s
Valbeveiliging boven 2,5 meter
Werk je op hoogte? Dan is valbeveiliging verplicht. Gebruik een harnas met ankerpunten en veiligheidslijnen, of werk achter hekwerken. Controleer altijd de keuring en staat van je uitrusting voordat je begint. Een klein defect kan fataal zijn.
Veilig gebruik van ladders en steigers
Ladders zijn bedoeld voor toegang, niet voor langdurig werk. Steigers moeten gekeurd zijn en voorzien van leuningen. Controleer of de steiger op een vaste, vlakke ondergrond staat. Een wiebelende steiger is levensgevaarlijk.
Orde en structuur
Houd vrije doorgangen en routes
Materialen, kabels en puin mogen looppaden nooit blokkeren. Struikelen is een veelvoorkomende oorzaak van ongevallen. Ruim je werkplek regelmatig op en houd vluchtroutes altijd vrij.
Kabelmanagement en stroom
Gebruik alleen veilige, geaarde verlengsnoeren. Bescherm elektrische kabels tegen beschadiging door materiaal of machines. Werk nooit met beschadigd elektrisch gereedschap. Laat kapot materiaal direct repareren of vervangen.
De cruciale randvoorwaarden (kennis en gezondheid)
VCA-certificering en instructie
Iedereen op de bouw moet minimaal een VCA basis hebben. Deze training leert je gevaren herkennen en veilig te werken. Neem deel aan toolboxmeetings voor specifieke werkplekinstructies.
Communicatie en calamiteiten
Ken de ontruimingsprocedure en weet waar de EHBO-middelen zijn. Meld gevaarlijke situaties direct aan je leidinggevende. Stop het werk bij acuut gevaar, ongeacht de planning.
Conclusie: maak veiligheid persoonlijk
Veiligheid is een gedeelde verantwoordelijkheid. Jij bent de belangrijkste schakel. Zie je een onveilige situatie? Meld het of stop ermee. Je gezondheid en leven zijn belangrijker dan deadlines.